Sorumlu araştırma ve yenilik anlayışının toplumda yaygınlaşması hedefleniyorsa bu konunun orta öğretim düzeyinde eğitim planlarına dahil edilmesi büyük önem taşımaktadır. Öğrenci ve öğretmenleri araştırma ve yeniliğin toplumdaki rolü üzerine düşünmeye dahil etmek, hem örgün hem de yaygın öğrenmede okullar, araştırmacılar, iş dünyası ve sivil toplum kuruluşları arasında sürdürülebilir etkileşimi teşvik eder. Ortaöğretim programlarına temel düzeyde STEM (bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik) ve sosyal bilimler sorumlu araştırma konuları dahli edildiğinde toplumda problem çözme becerilerinde bir artış beklenebilir [1]. 

Öğrencilerin ve toplumun sorumlu araştırma ve yenilik süreçlerine katılımına teşvik edici etkinlikler tasarlanması ve uygulanması Avrupa Komisyonunun önceliklerinden biridir. Toplumsal tüm aktörlerin araştırma ve yenilik süreçlerine dahil edilmesi ve toplumsal katılımın sağlanması ancak iyi tasarlanmış bir eğitimle mümkündür. Bu eğitim süreçlerinin ortaöğretimden başlaması geleceğin araştırmacı ve karar vericilerinin sorumlu araştırma ve yenilik konusunda farkındalık sahibi olmasını sağlayacak ve gelecekte önemli avantajlar sağlayacaktır. Çünkü yalnızca araştırmacı sayısını artırmak toplumsal refahı sağlamak için yeterli değildir. Gelecekteki araştırmacı ve diğer aktörleri araştırma ve yenilik süreçlerine tam olarak katılmaları ve sorumluluk almaları için gerekli bilgi ve araçlarla daha iyi donatmak dünyanın geleceğinin teminatı olacaktır. Çocukların ve gençlerin matematiğe, bilime ve teknolojiye olan ilgilerinin acilen artırılması, böylece yarının araştırmacıları olabilmeleri ve bilimsel okuryazarlığa sahip bir topluma katkıda bulunmaları iyi tasarlanmış bilim eğitimi araçlarından geçmektedir [2]. 

Ortaöğretim düzeyinde sorumlu araştırma ve yenilik eğitimi örneği: Irresistable
Türkiye'nin de ortaklarından biri olduğu ve 2013 yılında başlayan ve 2016'da tamamlaman Irresistable projesinin temel amacı öğrencilerin ve toplumun sorumlu araştırma ve yenilik süreçlerine katılımını teşvik edici etkinlikler tasarlamak olarak belirlenmiştir. Bu bağlamda paydaş on ülkeden fen öğretmenleri, fen eğitimi uzmanları, bilim merkezi temsilcileri ve araştırmacılar önceden belirlenmiş konularda modüllerin geliştirilmesi hedeflenmiştir [3]. Projede sağlıklı yaşlanma (Hollanda), genombilim ve denizbilim (Portekiz), denizbilim ve iklim değişikliği (Almanya), iklim değişikliği (Finlandiya), yenilenebilir enerji ve sürdürülebilirlik (İsrail), nanomalzeme (Romanya), nanobilim (Türkiye), nanobilim uygulamaları (Yunanistan), nanobilim ve nanoteknoloji (İtalya) ve nanoteknoloji (Polonya) modülleri hazırlanması planlanmıştır [4]. Proje hakkında detaylı bilgi almak ve çıktıları takip etmek için aşağıdaki adreslerden faydalanılabilir: 
Video: Irresistable Projesi  ile sorumlu araştırma ve yenilik unsurlarının sınıf ortamına entegrasyonu 

DESIRE toolkit
Ortaöğretimde sorumlu araştırma ve yenilik uygulamalarının yaygınlaştırılması için hazırlanmış değerli araçlardan biri Desire Toolkit'tir. Bu araç takımı fen eğitimi proje sonuçlarının yaygınlaştırılması ve kullanılmasının planlanmasını/uygulanmasını ve STEM paydaşlarının STEM eğitimini geliştirmelerine katkıda bulunmak için modellerin ve iyi uygulama örneklerinin sağlanmasını hedefler [5].

Oldukça kapsamlı hazırlanan ve ortaöğretimde sorumlu araştırma ve yenilik konusunu uygulayacak tüm aktörler için faydalı bilgiler sunan bu araç kitine http://desire.eun.org/ adresinden erişilebilir [6]. Türkiye'de STEM eğitimini yaygınlaştırmak isteyen tüm öğretmen ve yöneticiler bu aracı rehber olarak kullanabilir ve programlarını buna göre yapılandırabilirler. 

Kaynakça

[1] RRI Tools. How to integrate RRI in secondary education. https://rri-tools.eu/en/how-to-stk-ec-integrate-rri-in-secondary-education 

[2] Sutcliffe, H. (2011). A report on responsible research and innovation. https://ec.europa.eu/programmes/horizon2020/sites/default/files/rri-report-hilary-sutcliffe_en.pdf 

[3] Irresistable. Proje süreci. http://www.irresistible-project.eu/index.php/tr/approach-tr 

[4] Irresistable. Konular. http://www.irresistible-project.eu/index.php/tr/topics-tr

[5] RRI Tools. Desire Toolkit. https://rri-tools.eu/en/-/desire_tools 

[6] Desire. http://desire.eun.org/

Last modified: Tuesday, 23 November 2021, 11:37 AM