Neden sorumlu araştırma ve yenilik politikalarına ihtiyaç var?
Sorumlu araştırma ve yenilik arzu edilen ve kabul edilebilir araştırma sonuçlarını sağlamak amacıyla mevcut ve yeni araştırma süreçlerini, aktörlerini ve bu aktörlerin sorumluluklarını şekillendirmeyi, sürdürmeyi, geliştirmeyi, koordine etmeyi ve uyumlu hale getirmeyi sağlayan üst düzey bir sorumluluk alanı olarak tanımlanmıştır [1] çünkü içinde bulunduğumuz toplum sağlıktan iklim değişikliğine pek çok alanda önemli sorunlarla baş etmeye çalışmaktadır. Avrupa Komisyonunun Ufuk 2020 çerçevesinde tanımladığı temel alanlar başta olmak üzere tüm dünyada toplumsal sorunların çözümü için sorumlu araştırma ve yenilik politikalarının geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması büyük önem taşımaktadır. Bu temel konu başlıkları Şekil 1'de sunulmaktadır.
Ufuk 2020'nin temel amaçlarından biri her geçen gün daha büyük sorun ve riskleri beraberinde getiren çeşitli konularda toplum katkısıyla topluma faydalı olacak ürün ve hizmetlerin geliştirilmesine ön ayak olmaktır. Çünkü besin güvenliği, uygun fiyatlı ilaç veya iklim değişikliği gibi acil eylem gereken konularda bilim ve teknoloji temelli çözümler gereklidir. Ancak bilim ve teknolojinin sorumlu olmayan uygulamalarının da çeşitli risk ve ikilemleri beraberinde getirdiği bilinmektedir. Bu sebeple tüm bilimsel uygulamalarda sorumlu politikaların geliştirilmesi büyük önem taşımaktadır. Sorumlu politikalar geliştirilmesinde tüm aktörlerin (araştırmacılar, politika yapıcılar, sivil toplum örgütleri, eğitimciler gibi) etkin katılımının sağlanması şarttır.
Sorumlu araştırma ve yenilik politikaları doğru uygulandığında...
Sorumlu araştırma ve yenilik politikaları doğru uygulandığında toplumun tüm bilim ve teknolojik gelişmelere katkısı sağlanabilir. Bilimsel gelişmeler toplumsal ihtiyaçlar doğrultusunda şekillenebilir ve bu sayede ortak toplumsal problemlerin bilim ve teknolojiyle çözümü mümkün hale getirilebilir (bkz. Şekil 2). Sorumlu araştırma ve yeniliğin temelinde bu gerçeklik yer almaktadır.
Şekil 2. Doğru yapılandırılmış sorumlu araştırma ve yenilik politikalarının olası sonuçları [3]
Kaynakça
[1] Stahl, B. C. (2013). Responsible research and innovation: The role of privacy in an emerging framework. Science and Public Policy, 40(6), 708-716. Doi: 10.1093/scipol/sct067.
[2] Horizon 2020. Societal challenges. https://ec.europa.eu/programmes/horizon2020/en/h2020-section/societal-challenges
[3] RRI Tools. Towards
an open science and innovation system that tackles the societal challenges of our world. https://rri-tools.eu/en/about-rri#how