Daha önceki bölümlerde de aktarıldığı gibi yayın yapmanın işlevi değiştikçe araştırmacıların atıf yapma motivasyonları da değişmektedir. Önceleri çalışmalar arasında bağlantı kurmak ve bilimin birikimli doğasına katkı sağlamak için yapılan atıflar günümüzde daha fazla atıf alabilmek, dergilerin etki faktörlerini artırabilmek veya unvan/kadro imkanlarından yararlanabilmek gibi amaçlarla yapılır hale gelmiştir. Bu durum makalelerde atıf yapılan yayın sayısını her geçen gün artırmaktadır. Atıfların bu denli hedef haline gelmesiyle de alanların profillerinin çıkarılması amacıyla gerçekleştirilen bibliyometrik çalışmaların sayısı da artmaya başlamıştır. Yani günümüzde atrıflar bilimsel veri olarak da oldukça değerlidir. Mevcut durumda kontrolsüz büyüyen ve milyarlara ulaşan atıf bilgisinin yönetilmesi de her geçen gün daha da zorlaşmaktadır. 

Büyüyen atıf sayısını yönetebilmek ve herkesçe kullanımını sağlayabilmek için "açık atıf" girişimleri başlatılmıştır [1]. Dünyadan çeşitli araştırma gruplarının farklı girişimler aracılığıyla yaygınlaştırmaya başladığı bu kavram (bu girişimler bir sonraki sayfada aktarılmaktadır), sahip olunan tüm atıf verisinin herkese açık bir şekilde kullanılabilmesi için açık erişimli platformlar aracılığıyla sunulması ilkesine dayanır. Bu noktada atıf verisinin yalnızca açık olmasını sağlamak yeterli değildir. Doğru, tutarlı ve eksiksiz verinin sağlanması, sistemlerin birbiri ile konuşabilmesi ve standart bir yapı sunması oldukça öenmlidir. Günümüzde tüm fonlayıcılar atıf verisi paylaşımının zorunlu tutulmasını desteklemektedir [2].

2017 yılında milyonlarca atıfın açık erişimli olarak sunulmasının önemi üzerine yapılmış bir konuşma aşağıdaki videoda sunulmaktadır. 

Video: Unlocking citations from tens of millions of scholarly papers

Bir sonraki sayfada önemli açık atıf girişim ve projeleri hakkında bilgi verilmektedir. 

Kaynakça

[1] Shotton, D. (2013). Open citations. Nature, 502(7471), 295–297. https://doi.org/10.1038/502295a

[2] Shotton, D. (2018). Funders should mandate open citations. Nature, 553(7687), 129–129. https://doi.org/10.1038/d41586-018-00104-7


Last modified: Friday, 21 October 2022, 10:23 AM